صنایع دستی حلقه مفقوده در فریدونکنار/ متولی اصلی حمایت از صنایع دستی کیست؟

بصیر، صنایع دستی نوعی کار است که در آن لوازم تزئینی و کاربردی تنها با استفاده از دست یا ابزار ساده ساخته می‌شود، به طور معمول این کلمه به روش‌های سنتی ساختن کالاها گفته می‌شود. استادکاری مخصوص هر یک از این موارد مهم‌ترین ملاک است، چنین چیزهایی اغلب از لحاظ فرهنگی و یا مذهبی فوق العاده هستند، لوازمی که به صورت تولید انبوه و یا با ماشین آلات مختلف ساخته می‌شوند جزء صنایع دستی نیستند.

آنچه مقولهٔ صنایع دستی را از هنر کاردستی متمایز می‌سازد، هدف از ساخته آنها است، صنایع دستی لوازمی هستند که قرار است مورد استفاده قرار گرفته و کهنه، پوسیده و غیره شوند.

صنایع دستی اغلب کارهای فرهنگی و رسومی‌تری به حساب می‌آیند چرا که به عنوان بخشی از ملزومات زندگی روزمره مطرح هستند، درحالی که هنر و کاردستی بیشتر یک فعالیت سرگرمی گونه و یک ارائه بی نقص از یک تکنیک خلاقیت است، از جنبه‌های عملی انواع مختلف صنایع دستی به دلیل شباهت مورد استفاده هم‌پوشانی فراوانی دارند.

به گزارش بصیرنیوز، آن چیزی که به نظر می‌رسد تا به امروز برای فریدونکنار به یک موضوع غیرقابل تعریف تبدیل شده است توجه به صنایع دستی است، هنری که طرفداران مخصوص به خود را دارد و بی‌توجهی به این مهم آن را به یک کار هنری و فرهنگی بی‌ثمر و منزوی تبدیل کرده است.

بر اساس این گزارش صنایع دستی به عنوان حلقه مفقوده در فریدونکنار از آن نام می‌برند و تنها هر ساله با فرارسیدن این روز مسئولان امر با نگاهی شعارگونه به برپایی برخی نمایشگاه‌های بی‌محتوا می‌پردازند که به نظر می‌رسد امسال نیز این موضوع در فریدونکنار صورت نگرفته است.

هرچند با وجود صنایع پیشرفته ماشینی حتی مردم نیز کمتر به این صنایع دستی توجه می‌کنند اما باید به این نکته بسیار مهم نیز توجه کرد که صنایع دستی معرف تاریخ یک سرزمین است و نمی‌توان به راحتی آن را از میان برداشت.

بی‌نیازی به نفت با صادرات صنایع دستی داخلی

سیده نازنین میرمحمدی فعال هنری در این زمینه به خبرنگار بصیرنیوز، گفت: صنایع دستی باتوجه به ویژگی‌ها و شاخصه‌های آن می‌تواند به عنوان یک پیام‌رسان جدی از فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی کشورمان در سطح جهانی نقش داشته باشد.

وی تصریح کرد: سه عنصر هنر، فرهنگ و صنعت در ذات صنایع دستی نهفته است و اگر امروز به اتکای درآمدهای ناشی از نفت و سایر فرآورده‌های آن نمی‌توانیم از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های غیرنفتی استفاده مطلوب کنیم به هیچ‌وجه نشان‌دهنده نبود یا کم ارزش بودن این قابلیت ها در کشور نیست.

این فعالی هنری افزود: آن روزی که کشور از ذخایر نفتی و معدنی تهی شود تنها چیزی که می‌تواند به داد کشور برسد و این تمدن بزرگ را صیانت و حمایت کند صنایع دستی است که ریشه در فرهنگ و تمدن این ملت دارد.

میرمحمدی افزود: اگر سرمایه‌گذاری لازم درباره تولید صنایع دستی صورت گیرد با صادر کردن آنها به کشورهای دیگر می‌توان از صادرات نفت نیز بی‌نیاز شد.

وی با بیان اینکه همایش توانمندسازی صنایع دستی و ایجاد شرکت‌ها و بازارچه‌ها اقدام مهمی در راستای معرفی و شناسایی قابلیت‌ها و ظرفیت‌های این هنر باشد، گفت:  این امر در آینده می‌تواند موجب ایجاد بستر مناسب جهت توسعه و ارتقاء صنایع دستی در میان مردم منطقه باشد.

غلبه تفکر تجاری و قاچاق کالا مهم‌ترین موانع توسعه صنایع دستی

زمان‌الله زمانی یکی از فعالان عرصه هنرهای دستی که در زمینه اقتصادی این موضوع نیز سال‌های فراوان حضوری فعال داشت، به بصیرنیوز، گفت: در شرایط فعلی که مسئله بیکاری و ایجاد اشتغال مولد همراه با افزایش تولید داخلی و توسعه صادرات غیرنفتی و فراهم کردن زمینه مشارکت آن در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی مهم‌ترین دغدغه مسئولان است، توجه به صنایع دستی و اهمیت آن به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد باید بیشتر از گذشته شود.

وی تصریح کرد: صنایع دستی علاوه بر جاذبه‌های هنری و فرهنگی و سهولت آموزش و فراگیری آن از کم‌ترین هزینه سرانه آموزش و ایجاد فرصت شغلی در میان بحث‌های مختلف فعالیت‌های صنعتی برخوردار است.

این فعال هنری با اشاره به موانع توسعه و رشد صنایع دستی، اظهار کرد: غلبه تفکر تجاری و قاچاق کالا بر فعالیت‌های مولد و تولیدی، عدم حضور بخش غیردولتی نیرومند در صنایع دستی، پراکندگی مناطق تولیدی و دوری از بازار، ضعف بنیه مالی صنعتگران، بیش از اندازه بودن سود تسهیلات بانکی، عدم ثبات شغلی به دلیل تأثیر نوسانات اقتصادی  و به ویژه رونق یا رکود بازار، فقدان کارگاه‌های مدرن و مجهز و  بیمه هنرمندان و صنعتگران بخشی از موانع و مشکلات این گروه است.

زمانی همچنین با اشاره به راهکارهای توسعه و ارتقاء جایگاه صنایع دستی، اشاره کرد و گفت: تنوع رشته‌ها و ارتقای کیفیت آموزشی، تکمیل بانک جامع اطلاعات هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی، ساماندهی صنعتگران صنایع دستی در قالب تشکل‌های تعاونی و تقویت آن، انجمن صنعتگران صنایع دستی، راه‌اندازی رشته‌های علمی و کاربردی صنایع دستی و تقویت بنیه صنعتگران از طریق شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی با استفاده از تسهیلات با سود کم بخشی از راهکارهای توسعه این بخش است.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه در فریدونکنار به هیچ عنوان به این موضوع توجهی نمی‌شود، گفت: قلاب بافی، کاشی هفت‌رنگ، زنبیل‌بافی، خراطی و کنده‌کاری روی چوب بخشی از فعالیت‌های هنرمندان این شهرستان است که کمترین توجهی تا به امروز به آنها شده است.

این فعال فرهنگی خاطرنشان کرد: از مسئولان می‌خواهم به جوانان بیش از گذشته توجه کنند تا این هنر سنتی برای همیشه در تاریخ این شهرستان مدفون نشود.

به گزارش بصیرنیوز، عدم توجه مناسب به این هنرهای سنتی در این روزگار بسیار مهم است چرا که برخی از این صنایع دستی قدمتی به اندازه تاریخ دارند و نمی‌توان به آسانی از آن گذشت.