چهار دست‌آورد مهم کشورهای غربی از برجام را مرور می‌کنیم!!!

بصیر، در سال گذشته با توافق وین زمینه‌های برنامه جامع اقدام مشترک توسط ایران و ۱+۵ شکل گرفت. این توافقنامه به عنوان مبنای اصلی برجام قرار گرفت و برجام از دل آن متولد شد. در این نوشتار تلاش خواهیم نمود مهمترین دستاوردهایی که غرب توانست از برجام حاصل نماید را بررسی نماییم.
یکی از مهمترین دستاوردهای غرب در برجام متوقف کردن فعالیت‌های هسته ای ایران است. ۱+۵ در حدود ۱۰ سال تمام تلاش خود را انجام داده بودند که بتوانند جلوی گسترش فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران را بگیرند که توافقنامه برجام این فرصت را برای آنها فراهم نمود.
جلوگیری از فعالیت‌های هسته ای شامل خالی کردن مخازن ایران از اورانیوم‌های غنی شده و فروش آنها به کشورهای دیگر، توقف فعالیت‌ها در فردو، بتن ریزی در راکتور نیروگاه اراک و از بین بردن ماشین‌های سانترفیوژ نسل‌های بالاتر و غیره است. لذت این عمل برای غرب وصف ناشدنی است که ایران را مجبور نمودند با دست‌های خود این کار را انجام دهد.
همچنین در این بین با انجام توافقی ۲۵ ساله و طولانی مدت باعث ناامیدی در میان دانشمندان جوانی خواهد شد که در فرآیند غنی سازی ایران نقش عمده‌ای داشته‌اند و آینده کاری برای خود نمی‌بینند. این دانشمندان جوان مجبورند برای استفاده از تجربه‌ها و دانسته‌های خود مهاجرت به کشورهای دیگر را داشته باشند تا دچار مشکلات اقتصادی و خانوادگی نگردند و غرب با روی باز از این دانشمندان پذیرایی خواهد نمود تا هم از تجربیات آنها استفاده کند و هم احیانا آن‌ها را در مورد برنامه هسته‌ای ایران تخلیه اطلاعاتی نماید.
دومین دستاورد غرب از برجام شناسایی مکان‌هایی است که احتمالا قرار است در آینده بمباران شود. خبرگزاری انگلیسی رویترز در گزارش بهترین دلیل غرب برای امضای توافق هسته ای با ایران را اینگونه اعلام کرد که با برجام غرب خواهد توانست مکان‌هایی را که قرار است احتمالا در آینده در ایران بمباران شوند را شناسایی کند.
در این گزارش که با هدف جلب حمایت جمهوری‌خواهان مخالف برجام صورت گرفته آمده است: برجام فرصت بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران را می‌دهد و با این کار آمریکا و قدرت‌های جهانی می‌توانند اهمیت استراتژیک هسته ای ایران را مورد بررسی قرار دهند. اگر بازرسان به جایی مشکوک شوند می‌توانند درخواست بازرسی از آن مکان را بکنند که هر گونه مقاومتی از سوی ایران درباره خواسته بازرسی موجب توجه خاص به آن محل خواهد شد. در این صورت چنین کاری این پیام را به غرب خواهد داد که پرداختن به این سایت ارزش ریسک جنگ را خواهد داشت و آن نقطه را تبدیل به یک هدف نظامی خواهند کرد.
سومین دستاورد غرب از برجام را می‌توان به زانو در آوردن ایران از راه فشار و تحریم دانست. ۱+۵ تمامی توان و منابع خود را در طول سال‌های گذشته تجمیع نمود تا فرآیند تحریم ایران به درستی و کامل انجام گیرد. جمهوری اسلامی ایران به عنوان معدود کشوری در جهان بوده است که سابقه چندین دهه تحریم‌های مختلف را تجربه نموده و توانسته است با توجه به شرایط و ویژگی‌های سرزمینی خود تمامی این تحریم‌ها را به نحوی دور زده و از این تحریم‌ها سربلند بیرون آید.
تا پیش از این تمامی کشورهای آزادی‌خواه جهان از جمهوری اسلامی ایران به عنوان الگویی در راه مقابله و تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی یاد می‌کردند که پس از پذیرش برجام این هیمنه ایران در این باره ضربه خورده و شکسته است و به کشورهای غربی این پیام را داده است که هنوز می‌توان از ابزار تحریم اقتصادی بر علیه کشورهای مخالف منافع آن‌ها استفاده نمود. اما متاسفانه پذیرفتن برجام این پیام را به دنیا مخابره نمود که ایران کشوری شکست خورده در این زمینه است.
چهارمین و آخرین منافع غرب از برجام از دیدگاه نگارنده، گسترش و توسعه برجام به بحث‌های دیگر مثل حقوق بشر، تروریسم و برنامه‌های موشکی ایران است. برجام این فرصت را به غرب داد که فراتر از مسائل هسته‌ای موارد دیگری هم به مذاکرات ایران و ۵+۱ اضافه گردد و با در هم تنیدگی این موارد از تعهدات خود شانه خالی کرده و بیشتر به دنبال مطالبه گری از ایران و طلب کار نشان دادن خود باشد.
امری که در ماه‌های اخیر به خوبی خود را نشان داده و با این بهانه‌ها غرب از انجام تعهدات خود سرباز می زدند. ۱+۵ این سئوال را از خود می‌پرسد که حال با انجام تحریم‌ها موفق شدیم مسئله هسته‌ای با ایران را حل نماییم چرا در مباحث دیگر همچون حقوق بشر و غیره با ایران وارد مذاکره نشویم؟ اگر ایران از خواسته‌های غرب سرباز زند با توجه به تجربه مذاکرات هسته ای و فشارهایی که به این کشور وارد شد می‌توان برای سایر مسائل هم به ایران فشار آورد و از آن امتیاز گرفت و در مقابل مانند مذاکرات هسته‌ای هیچ امتیازی نداد.
متاسفانه برجام یک مدل بسیار موفقی برای غرب بود تا به وسیله آن بتواند در سایر مسائل با ایران و کشورهای دیگر مشکلات خود را حل نماید و تا جایی که می‌تواند با دادن وعده های پوشالی و خالی از طرف مقابل حداکثر امتیازات و تمامی داشته‌هایش را بگیرد اما در مقابل کمترین امتیاز را به طرف مقابل خود بدهد.

سردبیرسیاسی بصیرنیوز: رضا سیفایی