دیواری کوتاه‌تر از معلم در مدارس غیردولتی نیست/ غیرانتفاعی یعنی کار کشیدن با حداقل پرداختی!

به گزارش بصیرنیوز، از زمان شکل‌گیری مدارس غیردولتی در کشور تاکنون که عمرش به بیش از دو دهه می‌رسد، مزایا و معایب بسیاری در پرونده آن‌ها ثبت شده است که می‌توان عدم نظارت کیفی آموزش و پرورش، عدم نظارت بر شایستگی معلمان آزاد شاغل در این مدارس، عدم درجه‌بندی مدارس و معلمان، نگاه کاسب‌کارانه و تجاری به آموزش و پرورش، بهره‌مندی از معلمان نیروی آزاد برای پرداخت حقوق کمتر حتی به بهای عدم گرایش تحصیلی مرتبط، حتی به بهای عدم سابقه تدریس، حتی به بهای عدم کفایت و کلاس‌داری، قانون‌گریزی در خصوص بیمه و پرداخت حقوق به نیروهای آزاد شاغل در این مدارس، قانون‌گریزی در وجوه دریافتی از اولیاء در هنگام ثبت‌نام و چندین و چند مورد دیگر، بخشی از مشکلات و چالش‌های رایج در این مدارس است.

دیواری کوتاه‌تر از معلم در مدارس غیر دولتی وجود ندارد

استان مازندران نیز دارای ۶۷۰ مدرسه غیردولتی در مقاطع تحصیلی گوناگون با ۱۲۰ هزار دانش‌آموز و بکارگیری ۸ هزار معلم جامعه‌ای قابل توجه را در بدنه‌ی نظام آموزش و پرورش خود می‌بیند که باید برای سامان‌بخشی و تلطیف‌سازی فضای این مدارس تمهیدات ویژه‌ای را بیندیشد.

هرچند از یک سو خلأ قانونی در بحث حقوق و مزایای معلمان شاغل در این مدارس، موجب اعمال سلیقه‌ای حق‌الزحمه و همچنین تضییع حقوق چند هزار نفری معلمان این مدارس شده است و از سوی دیگر، عدم قانون جامع در خصوص موسسان این مدارس، پوشش بخشی از وظایف دولت در نیازمندی‌های آموزشی و در نتیجه کاهش هزینه‌های دولت موجب شده است تا کفه‌ی قانونی و حمایتی میان موسسان و معلمان به نفع موسسان باشد و صدای معلمان برای اخذ حقوق و مزایای قانونی آن‌ها به گوش کسی نرسد.

غیرانتفاعی یعنی کار کشیدن با حداقل پرداختی!

یکی از معلمان شاغل در مدارس غیردولتی مازندران به خبرنگار بلاغ گفت: در واقع بستن قرارداد حداقلی با نیروهای آزاد برای مدیران این مدارس یک مزیت محسوب می‌شود و این موضوع، یعنی قراردادهای حداقلی با کمترین بهره‌مندی معلمان از مزایایی نظیر بیمه و عیدی، در تمامی مدارس غیردولتی استان تسری پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه هیچ معلمی به‌دلیل به خطر افتادن امنیت شغلی‌اش، علی‌رغم نارضایتی محرز و مسلم از وضعیت موجود، شکایتی نمی‌کند؛ چرا که در صورت اعتراض نه تنها از محل فعلی اخراج می‌شود، بلکه برای اشتغال در مدارس دیگر نیز که همین وضعیت را به لحاظ حقوقی دارد؛ با مشکلات جدی مواجه می‌شود که آینده‌ی شغلی او را به خطر می‌اندازد.

استرداد بخشی از حقوق به حساب موسسان؟!

محمدی یکی دیگر از معلمان شاغل در مدارس غیردولتی مازندران است که اظهاراتش واقعاً تعجب ما را برانگیخت. وی گفت: مدیران و اعضای هیئت موسس این مدارس همواره یک قدم از قانون جلوترند. در حالی‌که سخت‌گیری‌ها و شکایات معلمان در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ لذا برای رهایی از پاسخگویی به اداره کار، در برخی از مدارس پرداخت حقوق به شاغلان به‌طور کامل و طبق قانون کار انجام می‌گیرد اما در قانونی نانوشته، مابه‌التفاوت قرارداد همان‌روز از سوی معلمان به حساب آن‌ها واریز و مرجوع می‌شود.

او ضمن گلایه از وضعیت موجود و بهره‌مندی حداقلی معلمان آزاد شاغل در مدارس غیردولتی، خاطرنشان کرد: در حالی‌که معلمان در این مدارس دلسوزانه و با سوابق بیش از یک دهه پابه‌پای سایر همکاران دولتی فعالیت می‌کنند، از حداقل حقوق و مزایا و حتی بیمه بی نصیب‌اند.

 یک سوال؟

نکته قابل تأمل و سوالی که باید مسئولان امر پاسخگوی آن باشد آن است که چطور ممکن است مدارس غیر دولتی جزیی از بدنه‌ی نظام آموزش و پرورش باشند، مدارک این مدارس مورد قبول و تأیید نظام آموزش و پرورش باشد، ابلاغ مدیران این مدارس از سوی آموزش و پرورش صادر شود اما معلمان که نقش کلیدی در این مدارس ایفا می‌کنند، جزیی از این نظام آموزش و پرورش دیده نشوند؟!

گویی در این ماجرا، دیواری کوتاه‌تر از معلم وجود ندارد و معلمان این مدارس در کنار زحمات فراوان در نظام آموزشی از حقوق، مزایا، بیمه و جایگاه اجتماعی حتی در مدارس شاغل در آن‌ها هم ندارند. هر چند در این گزارش، بنا به ورود به جزییات اجحاف در حق معلمان این مدارس نداریم اما موارد فراوانی که مصداق بر این گواه است وجود دارد که در گزارشات قبلی به ان پرداخته‌ایم.

حرف‌های خوشایندی که برای معلمان تعبیر نشد!

مجتبی زینیوند طی گفت‌وگویی در بهمن‌ماه ۱۳۹۴ با اشاره به لایحه “دائمی‌ شدن قانون مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی” اظهار کرد: این قانون سال‌ها پیش توسط مجلس به تصویب رسیده بود و به شورای نگهبان رفت، اما این شورا اعلام کرد که باید توسط دولت این لایحه ارایه شود، بنابراین در حال حاضر لایحه توسط دولت آماده شده و در مجلس بررسی های لازم صورت گرفته و منتظر نوبت طرح در صحن علنی هستیم.

وی با بیان این مطلب که تصویب این لایحه در مجلس، آموزش و پرورش را موظف می‌کند که آیین‌نامه‌های مربوطه را تدوین کند، افزود: برخی از این آیین‌نامه‌ها مانند آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان و یا آیین‌نامه اساسنامه صندوق حمایت باید به تصویب دولت و برخی دیگر باید به تصویب شورای نظارت مرکزی برسد.

مدیرکل اسبق مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش ضمن اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از آیین‌نامه‌ها آماده شده است، خاطرنشان کرد: یکی از آیین‌نامه‌ها، آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان مدارس غیردولتی است که جلسات کارشناسی با حضور نمایندگان وزارت کار در این خصوص برگزار شده است.

زینیوند در این رابطه ادامه داد: روح حاکم بر آیین‌نامه حقوق و دستمزد، به‌دنبال احقاق حقوق همکاران و معلمانی است که در مدارس غیردولتی مشغول به فعالیت هستند و همچنین به تمامی چارچوب و ضوابط در آن پرداخته شده است؛ به این صورت که متناسب با وضعیت مدرسه، نوع مدرک معلمان، سابقه تدریس و فعالیت و در نظر گرفتن الزامات پرداختی‌ها از سوی وزارت کار حداقل و حداکثر حقوق برای معلمان و کارکنان در نظر گرفته شده است. همچنین تکالیفی که موسسان مدارس باید داشته باشند در این لایحه آمده است.

زینیوند در پاسخ به این سوال که امسال شاهد بودیم؛ به معلمان حقوق‌های نازل در حد ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان داده شده بود، عنوان کرد: ما در این مساله ورود کردیم و هر کدام از مدارس که رعایت نکرده بودند، در جهت احقاق حقوق معلمان تلاش کردیم و اگر افراد جایی را سراغ دارند که پایین‌تر از اشل وزارت کار حقوق پرداخت می‌شود به ما اعلام کنند. برای سال آینده با ضابطه‌مندتر کردن پرداختی حقوق معلمان، دیگر شاهد این موارد نخواهیم بود و حداقل پرداختی به همه معلمان مدارس غیردولتی بر مبنای حقوق وزارت کار خواهد بود.

علی‌رغم مدیرکل وقت مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش کشور در خصوص احقاق حقوق معلمان مدارس غیردولتی، تصویب آیین‌نامه حقوق و دستمزد این مدارس و همچنین پرداخت حقوق از سال تحصیلی ۹۵ طبق قانون کار، اما این سخنان در عمل تحقق نیافت!

اشتغال ۲۶۲ هزار نفر در مدارس غیردولتی کشور

حسن مسعودی طی گفت‌وگویی در مرداد ماه سال‌جاری با بیان اینکه ۷۰ درصد شاغلان مدارس غیردولتی تحصیلات عالیه دارند، اظهار کرد: ۲۶۲ هزار نفر در مدارس غیردولتی مشغول به کار هستند که از این تعداد ۶۲ هزار نفر بازنشسته و ۲۰۰ هزار نفر معلم و نیروی آزاد محسوب می‌شوند.

وی افزود: با توجه به اینکه ایجاد هر شغل ۱۰۰ میلیون تومان برای دولت هزینه دارد، در واقع مدارس غیردولتی با جذب و اشتغال این افراد، ۲۰ هزار میلیارد تومان صرفه اقتصادی برای دولت داشته‌اند.

مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: مصمم هستیم از ابتدای سال تحصیلی جاری تمام افرادی که در مدارس غیردولتی مشغول به کار هستند، بیمه شوند.

در قانون جدید کارکنان پاره‌وقت هم مشمول بیمه شده‌اند

مسعودی با بیان اینکه در قانون جدید کارکنان پاره‌وقت هم مشمول بیمه شده‌اند، تأکید کرد: در قانون قدیم چنین پیش‌بینی‌ وجود نداشت و اکنون با توجه به میزان ساعات افراد پاره‌وقت، مدارس مکلف به بیمه تمام کارکنان هستند.

وی با تأکید بر اینکه تمام افرادی که در مدارس غیردولتی شاغل هستند، باید به حقوق خود برسند، بیان کرد: قانون این مدارس باید به تمام معنا عملیاتی شود برای مثال تبصره ماده ۲۵ قانون جدید برای تأمین پوشش بیمه‌ای کارکنان از محل اعتبارات صندوق حمایت اشاره دارد.

مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: ماده ۱۰ قانون جدید بانک‌ها را برای تأمین نیازهای مدارس غیردولتی به صورت کمک‌های قرض‌الحسنه مکلف کرده‌ است و ماده ۱۱ به پرداخت یارانه تسهیلات توسط دولت برای خرید تجهیزات این مدارس تأکید دارد.

مسعودی متذکر شد: وزارت آموزش و پرورش باید زمین‌های مازاد خود را به صورت اجاره و فروش در اختیار مدارس غیردولتی قرار دهد و ما در تلاش هستیم مواد حمایتی این قانون را اجرا کنیم.

کسر هزینه بیمه از حقوق ناچیز معلمان در مدارس غیر دولتی

فاطمه احمدیان در گفت‌وگو با بلاغ، اظهار کرد: بیش از ۷ هزار نیروی آزاد مدارس غیردولتی در مازندران در بلاتکلیفی به سر می‌برند.

وی افزود: این نیروها که شامل معلمان مقاطع مهدکودک، پیش‌دبستانی، ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان، معلمان دروس ورزش، قرآن، هنر، پرورشی و همچنین نیروهای خدماتی هستند، از کمترین جایگاه و مزایای کاری برخوردارند.

رئیس صنف کارگری معلمان و مربیان شاغل در مدارس غیردولتی مازندران گفت: حقوق این نیروها بسیار کم است و علی‌رغم اینکه باید مطابق با قانون کار حقوق بگیرند، دارای حقوق حداقلی هستند که از ۱۰۰ هزار تا به‌ندرت ۸۰۰ هزار تومان متغیر است.

احمدیان اضافه کرد: علاوه بر این حقوق حداقلی، این نیروها بیمه نیستند و اگر تعداد کمی از این نیروها هم تحت پوشش قرار دارند، هزینه بیمه از حقوق‌شان کسر می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: نیروهای آزاد در مدارس غیردولتی استان مورد حمایت و توجه آموزش‌وپرورش قرار ندارند و نامه‌نگاری‌ها و مطالبات آن‌ها هم از سوی این سازمان پاسخی داده نمی‌شود.

رئیس صنف کارگری شاغل در مدارس غیردولتی مازندران با بیان اینکه این صنف در مرداد سال‌جاری تشکیل شده است، تصریح کرد: حقوق، امنیت شغلی، نداشتن کارت پرسنلی و بیمه از مهم‌ترین مطالبات نیروهای آزاد در مدارس غیردولتی استان است که ما با تشکیل این صنف، به‌دنبال مطالبه‌گری و حل‌وفصل آن هستیم.

معلمان مدارس غیردولتی مشمول بیمه اجباری تامین اجتماعی هستند و نه بیمه اختیاری

مهرداد قریب طی گفت‌وگویی در مرداد ماه سالجاری، با بیان اینکه حدود ۷۷ هزار و ۷۷۰ بیمه شده شاغل در مدارس غیردولتی داریم، گفت: ۵۰۰ شعبه در سراسر کشور داریم و معلمانی که بیمه نیستند، می‌توانند به نزدیکترین شعبه تامین اجتماعی مراجعه کنند و رئیس شعبه و مسئول بازرسی را در جریان بگذارند. بر اساس ماده ۴۷ قانون تامین اجتماعی، موسسات را حسابرسی و سوابق معلمان حق‌التدریسی را احصا می‌کنیم.

وی با بیان این که معلمان مدارس غیردولتی مشمول بیمه اجباری تامین اجباری هستند و نه بیمه اختیاری، افزود: این مورد جزو وظایف قانونی موسسان است که از ابتدای ورود معلمان نسبت به واریز حق بیمه آنان اقدام کنند در غیراین صورت تخلف کرده‌اند.

مدیرکل درآمد حق بیمه سازمان تامین اجتماعی خاطرنشان کرد: در بیمه اجباری ۷ درصد حق بیمه سهم بیمه شده است که معلم باید بپردازد و ۲۳ درصد مابقی سهم حق بیمه کارفرمایی است و اگر موسسه همه حق بیمه را از خود معلم بگیرد، تخلف کرده است.

قریب یادآور شد: افرادی که شکایت دارند، می‌توانند با شماره ۱۴۲۰ تماس بگیرند یا پیام خود را به سامانه ۱۰۰۰۱۴۲۰ ارسال و کد پیگیری دریافت کنند البته نزدیکترین راه مراجعه به شعب است و مطمئن باشند بلافاصله بازرسان ما به مدرسه مراجعه خواهند کرد.

طبق بخشنامه ۵۳۹ اگر این معلمان مدارک خود را در ارتباط با سوابق گذشته به شعب ارائه کنند، بررسی می‌کنیم و اگرصحت مدارک‌شان احراز شود نسبت به پیگیری مطالبات آنان اقدام می‌کنیم.

بیمه کامل برای کارکنان تمام وقت اجباری است/ نیروهای پاره‌وقت متناسب با میزان ساعت کار

حسن مسعودی در تیرماه سال‌جاری و در برنامه پرسشگر در خصوص «اعتراض معلمان مدارس غیردولتی مبنی بر عدم بیمه شدن در این مدارس»، اظهار کرد:  آموزش و پرورش آیین‌نامه‌ای تهیه کرده و قصد دارد آن را به هیأت وزیران برساند که آیین‌نامه اجرایی مدارس غیردولتی است و در آن بحث بیمه نیز مطرح شده است.

وی با بیان اینکه در ماده ۲۵ این آیین‌نامه مشخص شده است که کارکنان تمام‌وقت فاقد پوشش بیمه‌ای حتماً باید از مزایای بیمه تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند، خاطرنشان کرد: این کارکنان، کارکنان تمام‌وقت و پاره‌وقت هستند که نیروهای تمام‌وقت باید از مزایای کامل بیمه تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند و نیروهای پاره‌وقت نیز متناسب با ساعاتی که کار می‌کنند، بیمه شوند.

مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: در آیین‌نامه اجرایی مطرح کرده‌ایم که حتماً همه فرهنگیان که در مدارس غیردولتی کار می‌کنند با شروع سال تحصیلی جدید با هر شرایطی بیمه شوند.

مسعودی متذکر شد: مؤسسان مدارس غیردولتی این افراد را بیمه می‌کنند؛ یعنی هر فرهنگی که در تمام روزهای هفته در مدرسه فعالیت می‌کند و به صورت تمام‌وقت است، بیمه کامل می‌شود و بقیه نیز متناسب با ساعاتی که در مدرسه کار می‌کنند بیمه می‌شوند که این قانون از سال تحصیلی جدید اجرا می‌شود.

غالب گلایه‌مندی‌ها درخصوص حقوق و بیمه است/ خود معلمان چنین قراردادهایی را امضا می‌کنند

سیدعلی قاسمی در گفت‌وگو با بلاغ، در خصوص «گلایه‌مندی و مطالبات نیروهای آزاد در مدارس غیر دولتی مازندران» اظهار کرد: غالب گلایه‌مندی این نیروها در خصوص حقوق و بیمه آن‌هاست که در حقیقت خود همین نیروها مقصر اصلی این اتفاق هستند.

وی افزود: خود این نیروها چنین قراردادهایی را به‌هنگام آغاز کار با طرف قرارداد امضا و از برخی مزایا و بندهای قرارداد چشم‌پوشی می‌کنند و سپس بعد از گذشت زمان، گلایه‌ها و اعتراضات‌شان سر باز می‌کند.

برخورد قاطع با مدارسی که طبق ضوابط عمل نکنند

مدیرکل آموزش‌وپرورش مازندران گفت: سیاست‌گذاری‌های لازم در خصوص جذب نیروهای آزاد در مدارس دیده شده است، ما به‌طور قطع اعلام می‌کنیم چنانچه کسی طبق قانون عمل نکند، یا قرارداد ببندد و بر طبق آن عمل نکند و یا اینکه در هنگام قرارداد، طبق ضوابط عمل نکند، تخلف است و ما قطعا با آنان برخورد می‌کنیم که این برخورد تا لغو پروانه فعالیت نیز فرجام خواهد داشت.

قاسمی تصریح کرد: هر نیروی آزاد شاغل در مدارس غیردولتی مازندران، چنانچه برخلاف قراردادش، حقوق می‌گیرد، با ارائه قرارداد به آموزش‌وپرورش مراجعه کند تا اقدامات لازم صورت گیرد.

وی خاطرنشان کرد: کلیه نیروهای آزاد شاغل در مدارس غیردولتی استان می‌بایست طبق قانون کار، حقوق و بیمه دریافت کنند، البته بر اساس نوع قرارداد که ممکن است تمام‌وقت، پاره‌وقت، نیمه‌وقت و حق‌التدریس باشد.

مدیرکل آموزش‌وپرورش ادامه داد: در استان مازندران بیش از ۱۰۰ هزار دانش‌آموز در بیش‌ از ۵ هزار کلاس درس مدارس غیردولتی در حال تحصیل هستند.

قاسمی با بیان اینکه باید در راستای ایجاد اشتغال و کارآفرینی از نیروهای آزاد حمایت شود، عنوان کرد: از سویی دیگر حمایت‌های لازم نیز از مدارس غیردولتی صورت نگرفت، این واحدها علی‌رغم دریافت شهریه، گاها پاسخگوی هزینه‌های آنان نیست.

عدم امنیت شغلی دلیل چشم‌پوشی و سکوت نیروهای آزاد در انعقاد قراردادنامه

نکته قابل تأمل در قصور یا چشم‌پوشی نیروهای آزاد در هنگام انعقاد قرارداد، عدم امنیت شغلی آنان است. چراکه هرگونه اعتراض در هنگام قرارداد منجر به عدم انعقاد قرارداد و یا پایان قرارداد خواهد شد که موجب سکوتی می‌شود که این‌بار ابدا نشانه رضایت نیست.

درواقع واهمه از بیکاری و ممانعت از جذب این نیروها از سوی سایر مدارس غیردولتی دیگر در صورت اعتراض و پایان قرارداد در مدارس سابق، موجب می‌شود تا به‌دلیل عدم امنیت شغلی، در برابر تضییع حقوق مسلم‌شان سکوت پیشه کنند.

فعالیت ۶۷۰ مدرسه، ۸ هزار معلم و ۱۲۰ هزار دانش‌آموز در مدارس غیردولتی مازندران

مهدی قربان‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ با بیان اینکه ۶۷۰ مدارس غیردولتی در مقاطع گوناگون در سطح استان فعال هستند، اظهار کرد: ۸ هزار معلم و ۱۲۰ هزار دانش‌آموز در این مدارس در حال تدریس هستند.

وی افزود: ما به موسسان اعلام کردیم که هر چقدر بر حق‌الزحمه و تعداد بیمه‌شدگان کارکنان تحت پوشش خود بیفزایید ما هم بر شهریه مدارس شما اضافه خواهیم کرد.

رئیس اداره تشکل‌های مردمی و توسعه مدارس غیردولتی مازندران با بیان اینکه از آن‌جا که حدود ۵۵ درصد مدارس غیردولتی استان در مقطع ابتدایی است، لذا می‌توان گفت بیشترین جفا هم متوجه معلمان دوره ابتدایی این مدارس است؛ خاطرنشان کرد: ما هر جای استان تخطی مدیری از این بخش‌نامه و تضییع حقوق معلمان ببینیم، شدیدا برخورد می‌کنیم.

قربان‌زاده با بیان اینکه هیچ‌گونه آیین‌نامه‌ای برای مزایا و دستمزد کارکنان مدارس غیردولتی تعریف نشده است، بیان کرد: هیچ جا نیامده تعریف معلم چیست، یک چیز کلی از تعاریف وجود دارد و قوانین جز به جز در خصوص معلمان مدارس غیردولتی وجود ندارد.

وی با بیان اینکه از بالا دست هیچ حمایتی چه در خصوص موسسان و چه در خصوص معلمان مدارس غیردولتی نشده است، متذکر شد: هیچ تعهدی از سوی موسسان برای معلمان مدارس غیر دولتی وجود ندارد که معلم را باید ۳۰ سال به خدمت بگیرد چراکه فقط مختص کارکنان دولتی است اما می‌توانیم به سمتی حرکت کنیم که قرار داد ببندند، بیمه کنند و یا معلمان بتوانند بیمه بازنشستگی دریافت کنند.

حرف پایانی…

آنچه از اظهارات مدیران بالادستی در این گزارش طی سالیان اخیر درخصوص بهبود اوضاع مدارس غیردولتی و به‌ویژه معلمان شاغل در این مدارس برآمده و آن چیزی که در عمل در مدارس مازندران در حال اجرا است؛ تفاوت کاملا فاحشی مشهود است.

این حکایت، حکایت یک بام و دو هوای اجرای سیاست‌ها و بخش‌نامه‌ها در مدارس غیر دولتی، حکایت اعمال سلیقه‌ای قوانین از سوی استان‌ها و شاید موسسان مدارس، حکایت حرف‌های شعاری و حکایت “این حرف‌ها مدینه فاضله است” می‌ماند، ماجرایی که دودش تنها به چشم معلمانی می‌رود که دلسوزانه، متعهد و مخلصانه در حال تربیت دانش‌آموزان این مرز و بومند.

اجحاف در حق معلمانی که شغل‌شان، شغل انبیاء است، منصفانه نیست. بی شک تمام مدیران دستگاه‌های ذیربط در قبال حقوق ضایع شده این قشر مسئولند. کمی مسئولانه‌تر، کمی متعهد‌تر، کمی قاطع‌تر؛ امسال که گذشت، سال تحصیلی آینده فرصت تازه‌ای است. از همین امروز دست به‌کار شوید…

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا