ایثار و درسی هایی كه باید از آن آموخت / درس های سوم خرداد برای مدیران جمهوری اسلامی
به گزارش بصیر به نقل از گروه فرهنگی-فرهنگ نیوز، ایثار را فقط نباید در مابین دایره‌المعارف های بزرگ و قطور گشت. واژه ای که آن را مقدم داشتن دیگری بر خود در رساندن به منفعت و دفع زیان، نسبت به چیزی که خود بدان نیازمند است، تعریف می‌کنند. اما حقیقتاً این واژه همان معنایی را می‌دهد که در دایره‌المعارف و فرهنگ لغات به آن تکیه زدند؟ یا نه در این واژه مفاهیمی نهفته است که اگر سالیان دراز عرفای الی الله و سالکین بالله تلاش کنند به مقام آن نخواهند دست یافت ؟ واژه ای که امروزه به لطف عنایت پروردگار در کشور ما با پایمردی و ایستادگی همراه شده است. ایستادگی که شاید هیچ حدی برای آن نداشته باشد .این ایستادگی محدود به فردی که فقط جان و مال خود را فدا کرده نیز نمی‌شود و همه ابعاد وجودی یک جامعه را در می‌یابد . جامعه ای که بر گرفته از آموزه های دینی هستند و هدفش دستیابی به سعادت اخروی است و برای رسیدن به این سعادت تلاش می‌نمایند .
سالروز سوم خرداد و آزاد سازی شهر خرمشهر، در تقویم رسمی کشور ما روز مقاومت، ایثار و پیروزی است. روزی که خون پاک شهیدان نظام مقدس اسلامی بر شمشیر اهریمنی شرق و غرب پیروز آمد و بزرگ‌ترین ماشین جنگی دشمن را خاموش کرد؛ کاری که به فرمایش امام راحل، فقط فعل خدا بود و از توان انسان خارج، امام با شناخت دقیق خود جریانی را به راه انداخت و انسان‌های را به ثمر رساند که شاید به جرئت گفت راه صد ساله را یک شبه طی نمود .
در اين نگارش نويسنده قصد آن را دارد، درس‌هایی كه انسان می‌تواند از ۸ سال ايثار مردم مسلمان ايران آموخت را بيان كند . درس‌هایی كه هركدام انسان را به تفكر، تعقل و تدبر وامی دارد و او را نسبت به آينده اميدوار مي‌نمايد .با بررسي روزشمار تاريخي انقلاب و دفاع مقدس گوشه اي از اين ايثار را می‌شود فهمید که به شرح ذيل می‌باشد :
الف) درس توكل و ايستادگي
مهم‌ترین درس ايثار و مقاومت در نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران، توكل و ايستادگي است ، درسي كه مردم مبارز و انقلابي از نزديك در سال‌های سخت قبل از انقلاب، فشارهاي رژيم منحوس پهلوي، بمباران‌های صدام خائن و… مشاهده نمودند. به تعبيري ديگر بايد گفت: انقلاب اسلامي ايران بر پايه‌ي توكل شكل گرفت . نقشي كه توكل در آن بر تمامي محاسبات مادي پيشه گرفته و بر اساس آن توانسته معادلات جديدي را شكل دهد .اين معادلات سرانجام به نصرت و امداد الهي ختم شد؛ اما چيزي كه خيلي در اين بخش بايد به آن اهميت داد و متأسفانه در خيلي از بخش‌ها مورد فراموشي قرار می‌گیرد عدم فعاليت است . فعاليتي كه بايد همراه با توكل باشد تا نصرت الهي را به همراه داشته باشد . بر همين اساس رهبر معظم انقلاب در مورد درس گرفتن از توكل می‌فرمایند :
«حصاری که باید در دل شما به وجود بیاید، حصار ایمان به خدا و توکل علی الله است؛ «و علی اللَّه فلیتوکّل المؤمنون»، «و علی اللَّه فلیتوکّل المتوکّلون»، «و من یتوکّل علی اللَّه فهو حسبه»، «ا لیس اللَّه بکاف عبده»؛ این‌ها درس‌های ماست. قرآن را با تأمل بخوانیم؛ این‌ها را به عنوان درس یاد بگیریم، این‌ها دستورالعمل زندگی است. این، یک جور آمادگی است» ( پايگاه اطلاع رساني حضرت آيت الله العظمي خامنه اي، ۱۳۹۰/۰۷/۲۰)
نكته مهمي كه در اين فرمايش رهبر معظم انقلاب بيان شده است درس گيري از توكل است. حال اين سؤال پيش می‌آید كه چرا بايد از توكل درس بگيريم؟ آيا داشتن توكل به صورت صرف كفايت نمی‌کند ؟
در پاسخ به اين سؤال می‌توان به تاريخ مراجعه نمود، تاريخي كه امير المومنين در وصیت خود به فرزند گراميشان می‌فرماید : من چنان تاريخ را بررسي و مطالعه كردم كه گويا با آنان زندگي می‌نمودم . بررسي جريان هاي اسلامگرا و مقاومت طلب تاريخ جهان به ويژه در مناطق شمال آفريقا، وجود رگه‌هایی از توكل را به ناظرين نشان می‌دهد، اما چيزي كه اين جنبش‌ها از آن غافل بوده و سبب گرديد شكست را براي آنان به همراه داشته باشد، ايستادگي در برابر شکست‌ها است. اين ايستادگي هميشه همراه با صبر بوده و صبر را می‌توان عصاره ايثار و مقاومت دانست .و چه دقيق قرآن فرمود : «نعم اجر العاملین. الّذین صبروا و علی ربّهم یتوكّلون»( عنكبوت،۵۸) و چه تفسير زيبايي رهبر معظم انقلاب درباره‌ی اين آيه بيان داشتند: « صبر یعنی پافشاری، پایداری، مقاومت، ایستادگی، هدف را فراموش نكردن. فرمود: «ان یكن منكم عشرون صابرون یغلبوا مئتین»؛ در میدان نبرد، در میدان رویاروئی با دشمن، اگر صبر داشته باشید، می‌توانید با این نسبت بر دشمن غلبه پیدا كنید.» ( پايگاه اطلاع رساني حضرت آيت الله العظمي خامنه اي، ۱۳۹۲/۰۴/۳۰)
ب) پيروزي حق عليه باطل
درسي كه هميشه می‌توان از ايثار و مقاومت گرفت، درس پيروزي است و چه گوار و شیرین است اين پيروزي، پيروزي كه در آن پرچم حق برافراشته شده و پرچم كفر و سياهي نابود گشته است . نكته اي كه بايد در اين درس فهمید اين است كه اين پيروزي هيچ وقت بدون سختي و مشقت نيست و برعكس بايد براي آن هزينه هاي سنگيني داد، هزینه‌هایی همچون ترد شدن، ريخته شدن آبرو و حتي كشته شدن، بر همين ره توشه بود كه امام راحل، بنیان‌گذار انقلاب اسلامي ايران به ما آموخت، اگر تنها هم شديم باز بايستيم. و پيروزي نظام مقدس اسلامي ايران در برابر همه ابرقدرت‌ها بر همين اساس بود.
ج) همبستگي
درس سومي كه می‌توان از ايثار فهميد، درس همبستگي است . همبستگي را بايد يكي از مهم‌ترین نكات مثبت مقاومت دانست، رهبر معظم انقلاب در مورد روز سوم خرداد، روز ايثار و مقامت می‌فرماید :
« درس بزرگ و همیشگی حماسه سوم خرداد این است که ایمان، عمل صالح، همبستگی و کار و تلاش، پیروزی را در هر میدانی نصیب ملت ایران خواهد ساخت » ( پايگاه اطلاع رساني حضرت آيت الله العظمي خامنه اي، ۱۳۸۴/۰۳/۰۳)
بنابراین، روز سوم خرداد روزي است كه به ملت ايران فهماند در كنار هم بودن، باهم انجام دادن و گوش دادن به فرمان ولي امت، راه‌گشای همه درهاي بسته و كليد نجات بخش و سعادت است.
د) مديريت جهادي
در شمارش درس‌هایی كه انسان‌ها از ايثار می‌شود فهميد اين است كه عقل انسان قادر به درك همه‌ي آن نيست، اما مديريت يكي از اين درس‌هاست . مديريت جهادي را كه رهبر معظم انقلاب در شعار امسال گنجاند، مديريتي است كه بر پاي خودباوري، اعتماد به نفس و اعتماد به كمك الهي است .
با شناخت معناي ايثار كه از خودگذشتگي است می‌توان به معناي دقيقي از مديريت رسيد. نفس انسان هميشه و در همه حال تشنه قدرت است و رسيدن به قدرت اگر همراه با تقويت دروني و سرپوش بر آمال نفساني نباشد می‌تواند انسان را از رستگاري به ورطه جهنم برساند، مديريتي كه مانع از رسيدن انسان به ورطه عذاب شود، نيازمند ايثار است رهبر معظم انقلاب در ديدار با زوار و مجاورين بارگاه ملكوتي امام هشتم در سال ۱۳۸۳ در بيان روحيه جهادي مديران و رفتار ديني می‌فرماید :
« خدمت كردن، اجتناب از تبعیض، اجتناب از تضییع بیت‌المال و اجتناب از تضییع حقوق مردم، اجتناب از سوءاستفاده از شغل و مسئولیت – كسی كه مسئولیتی دارد، وجاهتی از این طریق بن‌بست آورده، كه این وجاهت متعلق به مردم است؛ مثل بیت‌المال. همچنان كه یك مسئول به این دلیل كه كلید صندوق بیت‌المال در دستش است، نمی‌تواند از بیت‌المال در مصارف شخصی خرج كند، به همین دلیل حق ندارد كه از وجاهت و قدرت و امكان و فرصت‌هایی كه در اختیارش است، به سود شخص خود و منافع شخصی‌اش استفاده كند – تلاش مجاهدت آمیز و تلاش سخت؛ یعنی به‌كارگیری عقل، علم، تخصص و تجربه و به‌كار بردن همه‌ی ظرفیت دستگاه تحت مدیریت برای رسیدن به آرمان‌های نظام اسلامی، رفتار دینی است.»
و اين چنين است كه می‌توان درس ايثار و از خود گذشتي گرفت . درسي كه در لايه هاي مديريتي انقلاب تأثیر گذار خواهد بود.
متأسفانه پس از گذشت سي و پنج سال از انقلاب اسلامی، هنوز درس‌هایی كه بايد از ايثار و مقاومت فهميده می‌شد نه در لايه هاي مردمي و نه در سطوح مديريت اجرايي نظام به صورت كامل درك نگرديده است. درس‌هایی همچون توكل به خدا، مديريت جهادي، همبستگي در سطوح مسئولین، عدم تكيه به دشمنان، خودباوري و… كه با عدم دستيابي به اين درس‌ها، ضعف در ملت جاري و ساري خواهد شد و دشمن با حربه زور و تهديد به سمت انقلاب دست دراز خواهد كرد .
در بياني بهتر حضرت آيت الله العظمي خامنه اي می‌فرماید :
«از یک طرف، فشار سیاسی و اقتصادی و علمی و تبلیغاتی وارد می‌آورند و هر طور که بتوانند، بدگویی و جوسازی می‌کنند، و از طرف دیگر، وقتی به نظرشان رسید که حالا دیگر آن دولت خسته شده است، برای ارتباط گرفتن، چراغ سبز نشان می‌دهند و می‌گویند ما حاضریم با شما مذاکره و کار کنیم! معمولاً دولت‌هایی که مسئولان آن، دچار ضعف باشند، در چنین موقعی، پاها و زانوهایشان می‌لرزد. بنابراین، از یک طرف، فشار فراوان وارد می‌آورند و از طرف دیگر هم، چهره باز و آغوش گشاده نشان می‌دهند! » ( پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله خامنه ای ۱۳۷۵/۰۸/۰۹) حال بايد با قدرت به اين درس ها چنگ زد و از ريسمان آن مدد جست، تا بتوان كشور را به سمتي برد كه سعادت دنيوي و اخروي را در پي داشته باشد.
