نگاهی به آیین‌های نوبرانه نوروزی در مازندران
بصیر،مردم شرق مازندران در شهرهای بهشهر و گلوگاه، نکا، خلیل شهر و رستمکلا در نوروز به خانه‌تکانی، سبزه ریختن، خرید لباس نو، نوروز خوانی، پخت انواع شیرینی، عیدی دادن و دید و بازدید نوروزی پرداخته و با ایجاد فضایی شاد و مفرح برای خود و خانواده به سراغ سالی نو می روند و بر این عقیده اند که اگر سال نو را با شادی شروع کنند تا پایان سالی خوش خواهند داشت.
مردم این دیار و به خصوص بانوان شرق مازندران از یکی دو هفته پیش از نوروز به استقبال نوروز می روند و با خانه تکانی خبر از بهار و نو شدن زندگی می دهند و به طور کلی جنب و جوشی در میان مردم پدیدار می شود، بوی عید را می توانی بشنوی و کم کم به بهار نزدیک می شوی با سبزه ریختن در منازل که بانوان با گندم، جو، عدس و برخی از حبوبات دیگر سبزه ریخته و به نوعی این سبزه ریختن شگون دارد و این درست زمانی است که می توان بوی بهار را در کوچه پس کوچه های شرق مازندران استشمام کرد.
نوروزخوانی
از جمله آداب و رسوم مرسوم در بهشهر و گلوگاه و نکا، نوروزخوانی است که بعد از نیمه اول اسفند ماه در شهر و روستای این دیار مرسوم شده است و علی رغم برچیده شدن این سنت در سال های گذشته اکنون به همت و تلاش مسئولان فرهنگی و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، نوروزخوانی بعنوان سنت دیرینه این دیار دارای رونق خاصی است و گروههای مختلف نوروزخوانی در نیمه دوم سال با ساماندهی مناسب در سطح شهر و روستا پیام آوران نوروز لقب گرفته اند.
نوروزخوانان متشکل از چند نفر هستند که یک نفر اشعار را می خواند، یک نفر ساز می زند، نفر دیگر که به آن کوله کش(بارکش) می گویند به در خانه‌های مردم می‌رود و می‌خواند:
بادبهارون بیمو / نوروز سلطون بیمو/ مژده دهید به دوستان / گل به گلستون بیمو /
و یا در برخی دیگر از این نوروزخوانی اشعاری همچون: بهار آمد بهار آمد خوش آمد/ علی باذولفقار آمد، خوش آمد/ مژده آمدن سال نو و بهار را می دادند و صاحب خانه نیز با دادن پول، شیرینی، گردو و تخم مرغ از آنان پذیرایی می‌کند.
باورهای مردم شرق مازندران در نوروز
باورهای مردم شرق مازندران در قبل از آمدن نوروز و زمان فرا رسیدن نوروز بسیار فراوان است: با پایان خانه تکانی برای عید نوروز، شب قبل از عید نوروز که در بین مردم شرق مازندران به شب عرفه معروف است در برخی از مناطق شرق مازندران و روستاها متداول است که بر سر درب منازل و چهار گوشه منزل شمع روشن کرده و با این روشنایی به استقبال بهار و نوروز باستانی می روند.
خوردن سبزی پلو ماهی در شب عید از دیگر آداب و رسومی است که در شرق مازندران و در شهرهای بهشهر، نکا و گلوگاه متداول است و مردم این دیار درشب عید سعی دارند که سبزی پلو با ماهی میل کنند تا سبزی برنج که نشان از سبزی و طراوات است در کنار ماهی که نشان از روشنی و جنب و جوش است میل شده و اولین غذای سال نو را با نشانه های خوب خدا آغاز کنند و شکر گزار نعمت‌های بیکران خداوند باشند.
هنگام تحویل سال همه لباس نو می پوشند و بر سر سفره ای که از قبل توسط مادر خانه تهیه شده و با شیرینی و نان های محلی، سبزه، ماهی و سفره هفت سین، رشته برشته و غیره تزیین شده است می نشینند و با تلاوت قرآن که معموملا در لای این قرآن پولی است که هم نشانه برکت است و هم به‌عنوان عیدی برای اهل خانه و مهمانان استفاده می شود به استقبال سال نو می روند.
عیدی دادن و عیدی گرفتن نزد مردم بهشهر و گلوگاه مرسوم است و مخصوصاً جوانانی که نامزد دارند و شب عید و یا روز عید برای نامزدشان عیدی می فرستند و بزرگان فامیل نیز در نوروز به فرزندان خردسال و نوجوانان عیدی می دهند و رسم است که کودکان و نوجوانان صبح روز عید به در منزل بزرگان فامیل مانند پدربزرگ، مادر بزرگ، خاله و عمه رفته و عیدی می گیرند و سال نو با حضور همه افراد خانواده با دید و بازدید از اقدام و آشنایان آغاز می شود.
مردم شرق مازندران در شهرهای بهشهر، نکا و گلوگاه همچون سایر شهرهای مازندارن در تمام طول سال پذیرای مهمان از اقصی نقاط کشور هستند اما ایام نوروز و پذیرایی از میهمانان نوروزی در سفره مردم بهشهر و شهرهای شرق مازندران جایگاه ویژه ای دارد که با حضور در جمع گرم مردم این دیار می توانید نوروزی خوب، با نشاط و سرزنده با با طعم بهار و غذاهای محلی مازندرانی تجربه کنید.
فرماندار بهشهر در گفت و گو با خبرنگار مهر افزود: شهرستان بهشهر از هم اکنون برای پذیرایی از مهمانان نوروزی آماده شده است و با فراهم کردن امکانات ویژه خدماتی و رفاهی و گردشگری در شهرهای مختلف بهشهر، خلیل شهر و رستمکلا و روستاها، پذیرای مهمانان نوروزی خواهد بود.
* بهشهر ماده استقبال از مسافران نوروی است
محمد تقی نورزاد گفت: شهرستان بهشهر با سه شهر بهشهر، خلیل شهر و رستمکلا و با دارا بودن ظرفیت های مختلف گردشگری همچون منطقه گردشگری عباس اباد بهشهر، چشمه عمارت، عمارت شهرداری که از بناهای تاریخی دوره صفویه هستند و همچنین دارا بودن جزیزه میانکاله، چشمه سنگ نو، سرخو در خلیل شهر و مهربان چشمه در رستمکلا و همچنین وجود با برکت امامزادگان مختلف، آماده پذیرای مهمانان نوروزی در این شهرستان است و تمام امکانات توسط ستاد تسهیلات سفر برای نوروز ۹۴ در این شهرها اندیشیده شده است.
وی ادامه داد: اسکان مسافران و اقامت در هتل، مهمانپذیرها و مدارس نیز برنامه ریزی‌شده و همه امکانات برای پذیرایی از مهمانان نوروزی در این شهرستان فراهم است.
شهرستان نکا هم با دارا بودن چشمه آب معدنی قرمرض، جنگل های بکر و چشمه سارهای گوناگون در دل جنگل آماده ورود مسافران نوروزی است.
شهرستان گلوگاه نیز به‌عنوان آخرین شهرستان مازندران در شرق این استان با دارا بودن مردمی خون گرم و دارای دو لهجه ترکی و مازنی نیز از هم اکنون پذیرای مهمانان نوروزی است و با دارا بودن فضای بکر جنگلی در توسکا چشمه، و فضای دل انگیز در ساحل دریای آرام گلوگاه سفری دلنشین را در این شهر تجربه کنید.
ظرفیت‌های مختلف موجود در بخش گردشگری شهرستان های بهشهر، نکا و گلوگاه برای پذیرایی از مهمانان نوروزی با امکانات رفاهی مناسب آماده میزبانی است و همچنین میزبانی از میلیون ها زائر حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در این ایام که برای رفتن به مشهد، مازندران را انتخاب کرده و از شرق مازندران عبور می کنند افتخاری بس عظیم برای مردم این خطه محسوب می شود.
بلاغ
