بالاترین حالت انتظار
به گزارش بصیر، اعتقاد به مهدی موعود مسئله ای است که در تمام ادیان و مذاهب مختلف جهان اعم از وَثَنیت، کلیمیت، مسیحیت، مجوسیت، اسلام و غیره مطرح بوده و هست؛ بدین معنی که در آخر الزمان، مصلحی ظهور خواهد کرد و به جنایت ها و خیانت ها و تبعیض های بشر خاتمه خواهد داد.
آری “اعتقاد به مهدی” نه تنها یک باور اسلامی است، که عنوانی می باشد برای خواسته ها و آرزوهای همه انسانهای دردمند و ستمدیده، با کیش و مذاهی گوناگون و همچنین بازده الهام فطری مردم است و با همه اختلافاتی که در عقیده و مذهب دارند، دریافته اند که برای انسانیت در روی زمین، روز موعودی و انسان موعودی خواهد بود؛ که با ظهورش هدف نهائی ادیان الهی تحقق یافته و مسیر آن به دنبال رنجی بسیار، همواری و استواری لازم را می یابد. بنا بر این، مسئله مهدویت با سلیقه ای دیرینه، ریشه در مذهب دارد.
اگر چه غیر از قرآن مجید، تمامی کتاب های آسمانی دیگر دستخوش تحریف شده اند، لیکن با این وجود، جملاتی از دستبرد دیگران مصون مانده است، که در آنها از آمدن مهدی موعود و مصلح جهانی گفتگو شده است و چون این مطلب به صورت پیشگویی و مربوط به آینده است و مضامین آن در قرآن و روایات متواتر وارد شده است. از این رهگذر مسلُم می شود که این عبارتها از منطق وحی سرچشمه گرفته و از دستبرد انسانها در طول تاریخ در امان مانده است.
از جمله روایات وتواتری که به ظهور “مهدی موعود” وعده داده، حدیث معروف نبوی است که فرمود: «اگر از عمر دنیا یک روز بیش باقی نمانده باشد، خداوند آن روز را طولانی کند تا مردی از امت و خاندان من که نامش نام من است ظاهر شود، و زمین را از عدل و داد پر کند چنانکه از ظلم و ستم پر شده باشد.»
* فرق شیعه و سنی در بحث مهدویت:
اهل سنت با شیعه در بعضی از مسائل مهدویت هیچ اختلافی ندارد: مثل اینکه مهدی موعود ازنسل پیامبر(ص) و از فرزندان زهرای اطهر(س) است و اینکه زمین را پر از عدل و داد می کند، پس از آنکه پر از جور و ستم شده باشد و اینکه عیسی مسیح(ع) از آسمان نازل شده و در پشت سر امام مهدی(عج) نمازمی خواند، و اینکه مهدی حسینی بوده ازنسل امام حسین(ع) است و… .
چون روایات متعددی از پیامبر(ص) در این مسائل وجود دارد که قابل انکار نیست و تنها دقت در مساله مدعیان دروغین مهدویت نشان می دهد که بحث مهدویت در جامعه اسلامی، چقدر فراگیر بوده و همه منتظر ظهور منجی بوده اند. و برای نمونه چند مورد از اظهار نظرهای اهل سنت را بیان می کنیم:
حافظ ابوعبدالله گنجی شافعی متوفای ۶۵۸ه ق، درکتاب البیان خود می گوید: «احادیث پیامبر اکرم(ص) درباره مهدی(ع) به دلیل راویان بسیاری که دارد به حد تواتر رسیده است.»
ابن حجرعسقلانی شافعی متوفای ۸۵۲ ه ق، درکتاب «فتح الباری» که درشرح «صحیح بخاری» نوشته است، در این مورد می گوید: «اخبار متواتر رسیده است که مهدی(ع) از این امت است و عیسی(ع) از آسمان فرود خواهد آمد و پشت سرمهدی نمازخواهد خواند.»
اختلاف شیعه با اهل سنت نیز، در بعضی از مسائل دیگر است که در آن مسائل نیز همه اهل سنت، مخالف شیعه نیستند. مثلا بعضی از اهل سنت با اعتقاد شیعه در مورد تولد حضرت مهدی(عج) مخالف هستند، در حالی که عده زیادی از اهل سنت نیز قبول دارند که حضرت مهدی(عج) متولد شده است. که ما برای نمونه چند مورد از آنها را نیز بیان می کنیم:
۱- علامه شمس الدین قاضى ابن خلکان شافعى (متوفاى ۶۸۱ ه)
او مى گوید: « ابوالقاسم محمّد بن حسن عسکرى فرزند على هادى فرزند محمّد جواد، دوازدهمین امام نزد شیعه دوازده امامى معروف به حجّت… ولادت او در روز جمعه نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجرى اتفاق افتاد. هنگام وفات پدرش پنج سال داشت… .»
۲- علامه صلاح الدین خلیل بن أیبک صفدى
« حجت منتظر محمّد بن حسن عسکرى فرزند على هادى، فرزند محمّد جواد، فرزند على رضا، فرزند موسى کاظم، فرزند جعفر صادق، فرزند محمّد باقر، فرزند زین العابدین، فرزند حسین بن على، فرزند على بن ابى طالب، حجت منتظر، دوازدهمین امام نزد شیعه امامیّه که به اعتقاد آنها، او قائم مىباشد و در سال ۲۵۵ هجرى متولد شده است… .»
۳- ابن اثیر جزرى
وى در مورد حوادث سال ۲۶۰ هجرى مى گوید: «در آن سال ابو محمّد علوى عسکرى وفات یافت. او یکى از امامان دوازده گانه طبق مذهب امامیه است. فرزند او محمّد است.»
۴- علامه میر خواند
«ولادت امام مهدى که هم نام رسول اکرم صلى الله علیه و آله و هم کنیه با او است در سامرا نیمه شعبان سال ۲۵۵ اتفاق افتاد. عمر او هنگام وفات پدرش پنج سال بود. خداوند متعال در آن سن به او حکمت داد؛ همان گونه که در کودکى به حضرت یحیى عنایت فرمود و او را امام قرار داد و حضرت عیسى را نیز به مقام نبوت برگزید… .»
۵- على بن حسین مسعودى (متوفاى ۳۴۶ ه)
«در سال ۲۶۰ هجرى ابو محمّد حسن بن على بن محمّد بن على بن موسى بن جعفر بن محمّد بن على بن الحسین بن على بن ابى طالب علیهم السلام، در عصر خلافت معتمد عباسى رحلت نمود، در حالى که ۲۹ سال داشت. او پدر مهدى منتظر و امام دوازدهم امامیّه است… .»
۶- ابوالفداء اسماعیل بن على شافعى (متوفاى ۷۳۲ ه)
او در رخدادهاى تاریخ سال ۲۵۴ ه مى گوید: «حسن عسکرى پدر محمّد منتظر صاحب سرداب است. محمد منتظر طبق رأى امامیه دوازدهمین امام است. از القاب او قائم، مهدى و حجت است… .»
۷- علامه محمّد فرید وجدى
او میگوید: «ابوالقاسم محمّد بن حسن عسکرى فرزند على هادى… بنا بر اعتقاد امامیه، دوازدهمین امام از امامان و معروف به حجت است… شیعه معتقد است که او داخل سرداب پدرش شده و هنوز خارج نشده است… .»
۸- سبط بن جوزى
وى در فصلى راجع به امام حجت حضرت مهدى علیه السلام مى گوید: «محمّد بن حسن بن على بن محمد… کنیه او ابوعبداللَّه و ابوالقاسم است و او جانشین و حجت، صاحب الزمان و قائم و منتظر است…»
۹- محمد بن طلحه شافعى
او در شرح حال امام مهدى علیه السلام مى گوید: «محمّد بن حسن خالص فرزند على فرزند محمّد… در سامرا متولد شد… کنیه اش ابوالقاسم و لقبش حجّت، خلف صالح و بنا بر قولى منتظر است… .»
۱۰- شمس الدین محمّد بن طولون حنفى (متوفاى ۹۵۳ ه)
او در شرح حال امامان مىگوید: «… دوازدهمین آنان، فرزندش محمد بن حسن ابوالقاسم است… ولادتش در روز جمعه نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجرى اتفاق افتاد و هنگام وفات پدر، پنج سال داشت…».[۱۰]
و همچنین باید گفت که احادیث در مورد حضرت مهدی(ع) را بسیاری از علمای بزرگ اهل سنت درکتابهایشان آورده اند، مانند: احمد حنبل، ابی داود، ابن ماجه، ترمذی، مسلم، نسائی، بیهقی، ماوردی، طبرانی، سمعانی، و…. و عده ای از بزرگان اهل سنت کتابی مستقل درباره حضرت مهدی(عج) نوشته اند؛ مانند: اخبارالمهدی، نوشته حماد بن یعقوب./ مناقب المهدی، نوشته حافظ ابونعیم اصفهانی./ المهدی، ازشمس الدین ابن قیم الجوزیه./ البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان، ازعلی بن حسام الدین متقی هندی مؤلف کنزالعمال.
* مراتب انتظار فرج
برای حالت انتظار فرج و گشایش در امور، سلسله مراتبی وجود دارد که با توجه به نوع مشکلی که چشم به راه حل آن هستیم،تنظیم می گردد.
۱٫ انتظار در جهت گشایش امور شخصی
اولین و ضعیف ترین مراتب انتظار، انتظار برای گشایش در امور شخصی خود و فتح و فرج غصه ها و ناگواری های فردی می باشد. البته همین امور شخصی گاهی غصه های زندگی مادّی و امور عادّی خود است و گاهی دردها و غصّه های معنوی که انسان در دل دارد و خواستار گشایش آن با فرج امام زمان(ع) است. وجود مبارک حضرت مهدی(ع) در توقیع شریفی که به محمد بن عثمان العمری ارسال داشتند بعد از جواب سؤالات اسحاق بن یعقوب می فرمایند: «برای تعجیل در فرج بسیار دعا کنید که آن فرج خود شماست.»
در دعای افتتاح نیز می خوانیم: «خداوندا ! پراکندگی ما را به وسیله او جمع و گسیختگی مان را دور کن و پریشانی ها را بدو پیوست کن و کمی مان را به وسیله او زیاد کن و ذلّت ما را به وسیله او تبدیل به عزّت کن و… فقر ما را به وسیله او جبران کن و شکاف و تفرقه ما را به او برطرف کن و سختی ما را به وسیله او آسان کن و… .»
۲٫ انتظار جهت گشایش در امور مؤمنان
دومین مرتبه انتظار، انتظار برای رفع مشکات از جامعه ایمانی و آحاد مؤمنان و موحدان است؛ مشکلاتی که از جهت مادّی و معنوی، دینی و دنیایی مؤمنان را محاصره نمود و آنان را در نوعی سرگردانی و بی سامانی قرار داده است. حضرت سجاد(ع) می فرماید: «زمانی که قائم ما قیام کند،خداوند آفت را از شیعیان ما بزداید و دل های آنان را چون پاره های آهن (سخت و تزلزل ناپذیر) کند و هر مرد آنان را قدرت چهل مرد دهد. آنان فرمانروا و سالار جهان خواهند بود.»
حضرت باقر(ع) می فرمایند: «هر گاه زمان ما (ظهور ما)فرا رسد و مهدی ما بیاید، شیعه ما از شیر دلیرتر و از سر نیزه برنده تر خواهد بود… .»
حضرت علی(ع) می فرمایند: «با مهدی ما حجّت ها تمام می شود، او پایان بخش امامان، نجات بخش امت و منتهای نور است.»
در دعای افتتاح چنین می خوانیم: «خدایا ! ما به سوی تو از دوری پیغمبرمان(ص) و غایب بودن ولی مان شکایت می کنیم.»
همچنین در دعای عهد با امام زمان(ع) می خوانیم: «خداوندا ! با حضور حضرت(ع) این گرفتاری را از این امّت برطرف کن و ظهور او را برای مان نزدیک کن.»
۳٫ انتظار در جهت گشایش امور آحاد انسانی
سومین مرتبه انتظار،انتظار برای گشایش در امور جامعه جهانی و همه آحاد و ساکنان زمین است،زیرا ظهور اما عصر(ع) نوید بخش امنیت و عدالت جهانی است و از برکات و آثار آن، همه اهل زمین برخوردار خواهند شد. حضرت باقر(ع) می فرمایند: «زمانی که قائم به پا خیزد،ایمان را به هر دشمن کینه توزی عرضه می کند، اگر از جان و دل ایمان نیاورد، گردنش زده می شود، یا همچون ذمیان امروز جزیه می پردازد و به کمر او زنّار می بندد و آنان را از شهرها،به حومه ها و روستاها بیرون می کند.»
در دعای عهد با امام زمان(ع) می خوانیم: «خداوندا ! او را پناهگاه بندگان مظلومت قرار ده… .»
۴٫ انتظار جهت گشایش امور جامدات، گیاهان و حیوانات
چهارمین مرتبه انتظار، انتظار برای گشایش در حیات حیوانات،گیاهان و جمادات است، زیرا با امر فرج در زمین و زمان و عالم نباتات و حیوانات نیز تحولات مثبت ایجاد خواهد شد و دامنه ظهور و شعاع نور آن شامل حال آنان نیز می شود. همچنان که در عصر غیبت می خوانیم: « ظهر الفساد فی البرّ و البحر بما کسبت أیدی النّاس.»
پیامبر اکرم(ص)فرمودند: «او زمین را،همچنان که آکنده از ستم و بیداد شده،از عدل وداد پر می کند. آسمان از ریختن نزولاتش هیچ دریغ نمی ورزد و زمین از رویاندن گیاهانش.»
حضرت علی (ع)فرمودند: «زمانی که قائم ما قیام کند، آسمان نزولات خود را فرو ریزد و زمین گیاهانش را برویاند و کینه و دشمنی از دل های بندگان رخت بربندد و درندگان و چرندگان با هم بسازند چندان که زنان زیور(زنبیل) به سر، عراق را تا شام می پیمایند و جز بر علف و سبزه گام نمی نهند و هیچ درنده ای آنها را آشفته و هراسان نمی کند.»
پیامبر(ص)فرمودند: «قیامت برپا نمی شود تا زمانی که زمین از ستم و دشمنی آکنده شود، آنگاه مردی از خاندان من قیام کند و زمین را، همچنان که از ظلم و جور آکنده شده از عدل و داد پرکند».[۹] در این باره، در دعای عهد می خوانیم: «خداوندا ! سرزمین هایت را آباد کن و بندگان را زندگی (حقیقی)ببخش.»
۵٫ انتظار جهت گشایش امر انبیا و اولیا
پنجمین مرتبه انتظار،انتظار جهت گشایش غصه ها و دردهای اولیا و انبیا در گذشته تاریخ و شادمانی و فرج برای آنان است. در دعای ندبه،در همین رابطه،می خوانیم: «کجاست آن کسی که انتقام خون پیامبران و فرزندان آنها را می گیرد.»
۶٫ انتظار جهت گشایش در امور آل محمد(ص)
ششمین مرتبه انتظار،انتظار برای گشایش امر پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و مستضعفان واقعی است،زیرا با ظهور امام عصر(ع) دولت کریمه اهل بیت(ع) تشکیل خواهد شد و بازگشت مجدّد آنان به دنیا با رجعت شروع خواهد گشت؛به عبارتی فرج امام عصر (ع) فرج آل محمد(ص) است و موجب شادمانی رسول الله(ص) است و اهل بیت(ع) خواهد شد. آری تا ظهور امام زمان(ع) اتفاق نیفتد،همچنان اهل بیت(ع) در استضعاف و مظلومیت به سر می برند.
مفضّل بن عمر می گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمود: «رسول خدا (ص)نظری به علی، حسن و حسین(ع) افکند و گریست و فرمود: شما مستضعفان بعد از وفات من هستید.»
مفضّل گوید: عرض کردم یابن رسول الله معنی آن چیست؟
فرمود: «یعنی شما امامان بعد از من هستید،چون خداوند می فرماید: «و می خواهیم بر آنان که در زمین به ضعف کشیده شده اند،تفضّل نماییم و آنان را پیشوایان و وارثان حکومت حق سازیم»پس این آیه در مورد ما اهل بیت (ع) تا روزقیامت جاری است».
همچین در کتاب «غیبت»شیخ طوسی آمده که از امیر المؤمنین (ع)روایت شده است در مورد قول خداوند متعال:«و نرید أن نمنّ علی الّذین استضعفوا فی الأرض و نجعلهم أئمة ونجعلهم الوارثین» فرمودند: «ایشان اهل بیت محمّد (ص) هستندکه خداوند مهدی آنان را بعد از رنجیدن آنها (استضعاف آنها) می آورد سپس آنان را عزّت می بخشد و دشمنانشان را ذلیل می سازد».
نیز در دعای ندبه می خوانیم «کجاست آن کسی که انتقام خون کشته کربلا ـ امام حسین (ع)ـ را بگیرد.» یا در دعای عهد با امام زمان(ع) می خوانیم: «خداوندا پیامبرت(ص) و پیروان او را به دیدارش شادمان کن و پس از او به بیچارگی ما رحم کن، خداوندا با حضورش این گرفتاری را از این امّت برطرف کن و… .»
در دعای قنوت امام حسن عسکری(ع) آمده است: «بار خدایا ! به درستی که حق ما پس از تقسیم شدن در دست غاصبان، دست به دست گشت و حکومت ما پس از مشورت به چیره شدن و زورمندی (دشمنان) واقع شد و پس از آنکه برگزیده امت بودیم میراث آنها شدیم که وسایل لهو و بازیگری با سهم یتیم و محتاج و بیوه خریداری شد و اهل ذمّه بر مردم مؤمن حکومت یافتند و فاسقان هر قبیله عهده دار امور آنان گشتند که نه دفاع کننده ای هست تا آنها را از هلاکت دور سازد و نه سرپرستی که به آنان با دیده مهر بنگرد و نه صاحب مهربانی که جگر تفتیده را از گرسنگی برهاند و آن را سیر کند،پس آنان با خواری در خانه گمشده ای واقع شده اند و گرفتار فقر و همنشین اندوه و ذلّت می باشند.»
۷٫ انتظار جهت گشتایش امور ملکوتیان
هفتمین مرتبه انتظار، انتظار برای گشایش غصّه ها و اندوه فرشتگان و ملکوتیان می باشد، زیرا مصائب اولیای الهی و به ویژه مصیبت حضرت سیدالشهدا(ع) آنان را غمزده و رنجور ساخته و آنان در انتظار گشایش امر هستند. امام باقر(ع) در جواب ابوحمزه ثمالی که از علت نام گذاری آن حضرت به «قائم» پرسید، فرمودند: «چون جدم حسین(ع) کشته شد، فرشتگان با گریه و فغان به درگاه خداوند عزوجل فریاد بر آوردند که: ای خدا و سرور! آیا از کسی که برگزیده تو و فرزند برگزیده تو و بهتر آفریده تو را می کشد، چشم می پوشی؟»
خداوند عزوجل به آنان وحی فرمود که: «فرشتگان من آرام گیرید، به عزت و جلالم سوگند که از آنان انتقام خواهم گرفت گرچه زمانش به طول انجامد.»
آنگاه خداوند امامان نسل حسین(ع) را به فرشتگان نشان داد و فرشتگان بدان شادمان گشتند. در میان آنان یکی ایستاده بود و نماز می خواند. خداوند فرمود: «با این قائم از آنان انتقام می گیرم.»
۸٫ انتظار جهت گشایش در امور امام زمان(ع)
هشتمین مرتبه انتظار،انتظار ظهور برای گشایش غصه ها و دردهای خود امام زمان(ع) و شادمانی قلب آن بزرگوار است،زیرا قلب امام عصر(ع) در دوران غیبت نقطه مرکزی بزرگ ترین و عظیم ترین مصائب و دردهاست، به طوری که:
۱٫ در دوران غیبت حقّ ولایت و حکومت به دست شرورترین انسان ها غصب شده، دین و احکام الهی مورد هجوم قرار گرفته و بهترین پیروان ایشان در سخت ترین شرایط زندگی می کنند.
یکی از علمای اهل معرفت می گوید: اگر از حضرت علی(ع) ۲۱سال غصب حکومت و ولایت سیاسی شده و ایشان در استضعاف و مشکلات فراوان قرار گرفت،به گونه ای که خود فرمودند:«صبر کردم در حال که در چشمم خار و در گلویم استخوان بود»، امام زمان(ع) بیش از ۱۱۰۰سال است که در این حالت به سر می برد، او داغدار مصائب همه انبیا و اولیا و از جمله داغدار مصائب مادرشان حضرت زهرا(س) و جد بزرگوارشان امام حسین(ع) هستند و داغ اجداد طاهرینشان را به دل دارند.
۲٫ حق ولایت و حکومت خود را غصب شده می بیند.
۳٫ بی توجهی و تاراج ثروت ها و حقوق شرعی مانند خمس، فدک و… را شاهد است.
۴٫ فتنه ها، خونریزی ها و بی عدالتی ها را می بیند.
۵٫ گناهان و معاصی همه انسان ها از جمله شیعیان، او را آزار می دهد.
۶٫ از تحریفات دینی، فرقه سازی ها و مکاتب انحرافی خبر دارد.
۷٫ تعطیلی احکام الهی و حدود و قوانین شرعی را شاهد است.
۸٫ از حال دانشمندان و علمای منحرف و دنیا زده خبردار است.
۹٫ پیروان و شیعیان خود را بی سرپرست نظاره می کند.
۱۰٫ پیشرفت کفر و نفاق و سرعت و پیروزی های ظاهری آنان را می بیند.
۱۱٫ از عمق شرک و ریاکاری و جریانات ضدتوحید ی خبر دارد.
و ده ها و صدها اتفاق و حادثه ناگوار را نظاره گر است که هر یک به تنهایی ایشان را سخت آزرده خاطر می سازد. آری بالاترین حالت انتظار و مقدس ترین و عمیق ترین نوع انتظار در خود حضرت وجود دارد، زیرا از علم و اشراف کامل به احوال هستی برخوردار است و روحیه اصلاح گری و عزت طلبی در روح بلند او موج می زند.
بلاغ
