رکورد «بدهکارترین دولت» جابه‌جا شد
بصیرنیوز، حسن روحانی بعد از انتخابات خرداد ۹۲، قدرت اجرایی کشور را به‌دست گرفت، حامیان دولت تبلیغات رسانه‌ای سنگینی ایجاد کردند که دولت گذشته در عین بهره‌مندی از منابع، مشکلاتی را برای ساختار اقتصادی کشور ایجاد کرده است، به‌عنوان مثال رئیس جمهور در گزارش ۱۰۰روزه عملکرد خود که ۶ آذر ۹۲ ارائه کرده، به موضوع بدهیهای دولت گذشته پرداخته و گفته بود: “کشور از لحاظ درآمدهای ارزی حدود ۷۵۰ میلیارد دلار درآمد داشته در طول ۸ سال، دولتی که پولدارترین دولت بوده ولی متأسفانه بدهکارترین دولت بود، یعنی دولتی که به ما به ارث رسید”.
حالا در بهار ۹۶ حدود ۴ سال از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید گذشته است، دولتی که برای نجات اقتصاد کشور قدرت را به‌دست گرفته بود کارنامه‌ای را از عملکرد خود ارائه کرده که بررسی آن می‌تواند زوایای پنهان‌مانده عملکرد دولت را برای مردم روشن کند. بدهی دولت به بخشهای مختلف اقتصادی از جمله بانکهای تجاری، بانک مرکزی، سازمان تأمین اجتماعی و… از جمله شاخصهایی است که همان‌طور که روحانی در گزارش ۱۰۰روزه خود به آن پرداخت می‌تواند ماحصل عملکرد دولتمردان در حوزه اقتصادی را به مردم بدون رتوش نشان دهد.
جزئیات بدهی دولت محرمانه شد
در زمان آغاز به کار دولت، به‌غیر از رئیس جمهور افراد دیگری مانند وزیر اقتصاد و معاون اول رئیس جمهور نیز به ارائه آماری در خصوص بدهیهای دولت پرداختند، به‌عنوان مثال طیب‌نیا همان زمان به عدد ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اشاره کرد، البته بعداً او اذعان کرد که برآوردش از این رقم دقیق نبوده است.
اما حالا بر اساس “آمار کلی” که از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر شده است، بدهیهای دولتی آن هم تا پایان دی ماه سال ۹۵ بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. هرچند وزارت اقتصاد با محرمانه دانستن جزییات بدهیهای دولتی اقدام به انتشار این اطلاعات نکرده است، اما یافته‌های خبرنگاران نشان می‌دهد تا خرداد ماه سال گذشته وضعیت بدهیهای دولتی به‌شکل زیر بوده است.
| ردیف | عنوان | جمع بدهی دولت و شرکتهای دولتی |
| ۱ | مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی | ۶۵٫۲۷۳هزار میلیارد تومان |
| ۲ | بانکها و مؤسسات مالی دولتی | ۹۶٫۸۴۷هزار میلیارد تومان |
| ۳ | پیمانکاران و مشاوران خصوصی | ۱۲٫۵۳۶هزار میلیارد تومان |
| ۴ | بانکهای خصوصی | ۷۱٫۱۹۳هزار میلیارد تومان |
| ۵ | سازمان تأمین اجتماعی | ۸۰٫۰۰۰هزار میلیارد تومان |
| ۶ | بانک مرکزی | ۵۹٫۴۶۰هزار میلیارد تومان |
دولت بدهکار یا دولت ابربدهکار
تا اینجا دولت یک‌تنه و با اختلاف ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی لقب بدهکارترین دولت تاریخ را به خود اختصاص داده است. اما ذکر چند نکته در ادامه می‌تواند به آشکار شدن وجوه بیشتری از عملکرد دولت در خصوص انباشت و ایجاد بدهی دولتی مؤثر باشد.
رقمی به‌بزرگی ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی دولتی طی ۴ سال مدیریت حسن روحانی بر اقتصاد کشور تحمیل شده است، در واقع دولت بدهکار، به دولت “ابربدهکار” تبدیل شده است اما هنوز هیچ یک از مقامات دولتی در خصوص چگونگی ایجاد این مگابدهی دولتی توضیحی ارائه نکرده‌اند.
ویرانیهای جبران‌ناپذیر با سیاست غلط اوراق‌فروشی
همچنین یکی از سیاستهای غلط تیم اقتصادی دولت، گسترش بازار بدهی بوده است. دولت تنها در بودجه ۹۶ حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان و به‌عبارتی ۲۰ درصد کل بودجه را از طریق اوراق تأمین کرده است. به‌عقیده بسیاری از مسئولان و حتی مقامات نزدیک به دولت این سیاست نه‌تنها نفعی برای اقتصاد ندارد بلکه چالشهای جدی را نیز برای دولت آینده ایجاد می‌کند. لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفته بود: با انتشار ۶۰ هزار میلیارد اوراق مشارکت در لایحه بودجه سال آینده دولت بعد را بدهکار می‌کنیم. اوراق مشارکت به چه‌معناست؟ یعنی منابع نداریم، اوراق می‌فروشیم و بنابراین دولت آینده بدهکار خواهد شد.
حالا بدهکارترین دولت تاریخ، مشکلات جدی را برای دولت بعد به ارمغان آورده است، جدای از بدهی ۷۰۰ هزار میلیارد تومان به پیمانکاران و تأمین اجتماعی، بانکها و… که این موضوع یکی از دلایل عمده رکود اقتصادی تلقی می‌شود، دولت با اوراق‌فروشی تعهداتی را برای آیندگان ایجاد می‌کند که تبعات آن ممکن است ویرانیهای جبران ناپذیری را برای کشور به‌همراه بیاورد.
