ضربه به فرهنگ، عمیق ترین ضربه استعمارگران به کشورهای تحت سلطه

بصیر/ کریم طالبی

۱۲شهریور سالروز شهادت مردی ست که به گواه تاریخ با دست خالی و تعدادی یار صدیق و وفادار در برابر دولت استعمارگر و خبیث انگلستان مردانه جنگید و جانش را در این راه برای استقلال، شرف و آزادی تقدیم کرد. ۱۲ شهریور سالروز شهادت رئیسعلی دلواری ست و این روز با تصویب شورای انقلاب فرهنگی در تقویم به روز مبارزه با استعمار انگلیس نامیده شد.به همین علت مناسب است به کالبد شکافی واژه استعمار و مباحث پیرامون آن در چند بند بپردازیم.

۱٫          استعمار در لغت به معنای آبادانی کردن،آبادانی خواستن،تسلط مملکتی قوی بر مملکتی ضعیف به قصد استفاده از منابع طبیعی و نیروی انسانی افراد آن با تظاهر به منظور آبادی و رهبری مردم آن به سوی ترقی آمده است.در آیه ۶۱ سوره ی هود کلمه استعمار به مفهوم لغوی اش به کار رفته است.آنجایی که آمده است:” شما بایستی زمین ها را آباد کنید و به وسیله نیروی شما می باید سرزمین ها عمران شود”

در فرهنگ سیاسی استعمار این گونه معنا شده است: ” استعمار عبارت است از سیاست امپریالیستی که هدفش برده کردن و بهره کشی از خلق های کشورهایی است که از نظر اقتصادی جزو کشورهای کم رشد محسوب می شوند”

۲٫اگر موشکافانه و با نگاه تیزبینانه به بررسی تاریخ بپردازیم خواهیم فهمید اکثر کشورهای جهان در دوره های مختلف بصورت مستقیم و غیرمستقیم تحت سلطه قرار گرفته و طعم تلخ استعمار را چشیده اند و پیامدهای آن را در طول سالیان دراز در سرزمین خود درک کرده اند.حال سوال اینجاست چه عواملی در شکل گیری نظام استعماری به ایفای نقش می پردازند؟یکی از این عوامل اعتقاد به برتری نژادی و ذاتی توسط استعمارگران است. اینان به کشورهای تحت سلطه خود اینطور القاء می کنند که از نظر خصوصیات نژادی،درجه هوشمندی، تفاوت های وراثتی در سط بالاتری نسبت به دیگران قرار دارند و همین مسئله را دست مایه تحقیر فرهنگ بومی و ایجاد اختلافات فرهنگی و تاریخی در جوامع قرار می دهند.یکی دیگر از عوامل شکل گیری نظام استعماری انکار آنان از واقعیت های جهان است. مستکبران و استعمارگران ضمن انکار حقایق و قوانین و سنت های الهی از آنچه در اطراف و اکناف شان می گذرد، غافلند و فقط منافع و مسائل خود را به عنوان واقعیت و حقیقت فرض می کنند.برخورداری از امکانات مادی و قدرت حکومتی یکی دیگر از عوامل شکل گیری استعمار و استکبار است. دول استعمارگر با نشان دادن جذبه های حکومت و ضمن ایجاد ترس و وحشت در دل مردم و همچنین قتل و کشتار به چیزی جز منافع پلیدشان نمی اندیشند و در این راه مرتکب جنایات دهشتناکی می شوند.

۳٫کشور پهناور ایران به دلیل موقعیت های بسیار مهم و راهبردی جغرافیایی و منابع سرشار و غنی همراه مورد طمع استعمارگران بوده است. در این میان کشور انگلیس با فریب و نیرنگ و بکارگیری انواع و اقسام نقشه ها بیشترین نفع را از استعمار و استثمار برده است. هرچند نمی توان از غارت منابع ایران توسط کشورهای روسیه و فرانسه چشم پوشی کرد کما این که برخی ار مورخان معتقدند همین رقابت بین دول غربی استعمارگر باعث شده است ایران هیچگاه تحت سلطه مستقیم استعمار در نیاید.بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران که منجر به از دست رفتن منافع استعمارگران شد،ایران همواره مورد کینه آنان قرار داشته است به همین علت دول استعماری تمام سعی خود را برای ضربه زدن جهت نیل به آرمان های استعماری خویش به کار بستند.نقش انگلیس در این میان از همه پررنگ تر است.کمک به عناصر تجزیه طلب در ایران، دخالت و کمک نظامی و فروش اسلح های غیر متعارف به صدام حسین در جنگ تحمیلی،سکوت در برابر حملات شیمیایی عراق علیه رزمندگان ایران در جنگ ۸ ساله،دخالت در انتخابات،دخالت در بمب گذاری های سال های ۸۳ و ۸۴ اهواز،آموزش و تجهیز گروهک های ضد انقلاب، دخالت در مسائل هسته ای،کمک رسانه ای و مالی در فتنه ۸۸ و … نشان دهنده این مطلب است که روابط بین ایران و انگلیس بعد از انقلاب اسلامی هیچگاه دوستانه و خیرخواهانه نبوده است و حتی برخی از رفتارهای آنان خلاف شان و عرف دپیلماتیک به شمار می آید. آنچه بر همگان مسلم و مبرهن شده است رفتارهای دوگانه و ریاکارانه و  بعضاً گستاخانه استعمار در قبال نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در اشکال گوناگون و در زمان های متفاوت می باشد. این همان چیزی است که از آن می توان به “اظهر من الشمس” یاد کرد.

۴٫در میان آثار مخرب و پیامدهای منفی استعمار آنچه نگاه های دلسوزانه را به خود معطوف می کند، فرهنگ استعماری است.فرهنگ استعماری می کوشد در زمینه تمدن، جامعه شناسی،مردم شناسی،تسلط سیاسی و فرهنگی و اقتصادی جوامع استعماری را توجیه کند.ضربه استعمار به فرهنگ جوامع استعمار زده، عمیق ترین ضربه ای ست که می توان متصور شد.ترویج حس فرومایگی و دنائت،القای ناتوانی و زیر دست بودن، ایجاد حس خود باختگی و دل بستگی به فرهنگ بیگانه،تغییر زبان کلامی و محاوره ای،تزریق فرهنگ بیگانه در زندگی روزمره مردم،مشغول کردن افراد به مسائل بی ارزش و… گوشه ای از صدمات فرهنگ استعماری ست. امام خمینی(ره) در وصیت نامه سیاسی- الهی خود آورده است: از جمله نقشه ای که مع الاسف تاثیر بزرگی در کشورها و کشور عزیزمان گذاشت و آثار آن باز تا حد زیادی به جا مانده، بیگانه نمودن کشورهای استعمار زده از خویش و غرب زده و شرق زده نمودن انان است(ج ۲۱-ص ۴۱۴)

بنابراین می طلبد آگاهان، دانشمندان و عالمان با روشنگری و تبیین حقیقت استعمار همه اقشار بخصوص جوانان و نوجوانان را از اهداف شوم، پلید و عامدانه دنیای غرب باخبر سازند و انان را از دامی که پهن شده است، برهانند(ان شاء الله)